Trzebiatów nad Regą
- Do połowy kwietnia 1945 r. niemal całe niemieckie Pomorze (Pommern) zostało zdobyte przez Armię Czerwoną. W niewielkim miasteczku Treptow an der Rega władzę od niemieckiej administracji przejęła radziecka komendantura wojenna.
- W lutym 1945 r. Rada Obrony Państwa ZSSR podjęła decyzję o przekazaniu Polsce administracji na ziemiach na zachód i północ od granicy polsko – niemieckiej z 1939 r.
Polski Rząd Tymczasowy utworzył na części niemieckiego Pomorza Okręg Administracyjny Pomorze Zachodnie i wyznaczył Pełnomocnika Rządu – pułkownika Leonarda Borkowicza.
- Treptow an der Rega stał się Trzebiatowem nad Regą. Od 2 połowy kwietnia administracyjnie należał do obwodu Zagórze ( dzisiejsze Gryfice), na którego czele stanął Pełnomocnik Obwodowy podpułkownik K. Borzęcki.
- Władzę w Trzebiatowie sprawowała jednak nadal radziecka komendantura wojenna. Ponadto w mieście stacjonowała 27 Dywizja Armii Czerwonej. Nikt nie mógł czuć się bezpiecznie – żołnierze radzieccy bezkarnie rabowali mienie Niemców i Polaków oraz gwałcili kobiety.
- Dopiero 15 maja 1945 r. Polakom udało się przejąć z rąk Rosjan ratusz, w którym utworzono Zarząd Miejski. Pierwszym polskim burmistrzem został Józef Wiśniewski.
- 12 lipca 1945 r.rozkazem marszałka Konstantego Rokossowskiego radzieckie komendantury zostały rozwiązane, a powołane – polskie. W Trzebiatowie I komendantem wojennym został rotmistrz Buczyński.
- W tym czasie w Trzebiatowie mieszkało zaledwie około 200 Polaków, podczas gdy Niemców było ponad 6000.
- 7 lipca 1945 r. w opuszczonym przez Rosjan trzebiatowskim garnizonie zakwaterowane zostało wojsko polskie – 2 pułk ułanów. Od tej chwili znacznie wzrosło bezpieczeństwo mieszkańców.
- 2 sierpnia 1945 r. na Konferencji Poczdamskiej zapadła decyzja o ustanowieniu polsko – niemieckiej granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej oraz o wysiedleniu Niemców z tzw. Ziem Odzyskanych.
- Przy końcu 1945 r. warunki życia w mieście były bardzo trudne. Brakowało żywności, nie było prądu i opału, a w grudniu wybuchła epidemia tyfusu. Zmarło wielu mieszkańców.
- W lutym 1946 r. rozpoczęła się przymusowa ewakuacja Niemców o kryptonimie „Jaskółka”. Na Pomorze Zachodnie zaczęli napływać Polacy z różnych stron Polski i świata.
- W 1947 r. do Trzebiatowa i innych miejscowości Pomorza Zachodniego przesiedleni zostali Ukraińcy z południa i wschodu Polski – w ramach tzw. „Akcji Wisła”
- Trzebiatów stał się miastem trzech kultur i czterech wyznań : pozostali tu nieliczni Niemcy – ewangelicy, napłynęli Polacy – katolicy i prawosławni, osiedli też liczni Ukraińcy – wyznania grecko – katolickiego.
